خودروهای وارداتی در چه صورتی گران خواهد شد؟

به گزارش صدای بورس، روزنامه ایران نوشت:همچنین، وضعیت واردات خودرو با چالش‌های قانونی و اجرایی مواجه شده است. درحالی‌که دولت تلاش می‌کند با سیاست تعرفه‌ای پلکانی، ملاحظات اقتصادی و زیست‌محیطی را در نظر بگیرد، مجلس بر اجرای دقیق قانون بودجه تأکید دارد. این شرایط نه‌تنها موجب رکود بازار شده، بلکه فروشندگان نیز به دلیل ابهام در آینده بازار آسیب‌دیده‌اند و برخی از نمایشگاه‌داران خبر از تعطیلی واحدهای خود داده‌اند. آینده بازار خودروی ایران در چنین فضایی بسیار مبهم و غیر قابل پیش‌بینی است و فعالان این حوزه با بی‌اطمینانی چشم به تحولات سیاسی و اقتصادی دوخته‌اند که می‌تواند مسیر بازار را تعیین کند.

سعید مؤتمنی، رئیس اسبق اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو،به تحلیل وضعیت فعلی بازار خودرو، تأثیر تعرفه صددرصدی و همچنین تأثیر شرایط فعلی و تحولات پیش‌رو پرداخته است.

باتوجه‌ به شرایط اقتصادی و سیاسی فعلی، وضعیت بازار خودرو را چطور ارزیابی می‌کنید؟

بازار خودرو کاملاً در بلاتکلیفی است. نه خریدار می‌داند باید وارد بازار شود، نه فروشنده می‌داند که کالایش را نگه دارد یا بفروشد. این بی‌تصمیمی و انتظار، باعث تشدید رکود شده است. واقعیت این است که تمام این گرفتاری‌ها در نهایت به وضع موجود برمی‌گردد که بازار را از تعادل خارج کرده است.

آیا تجربه چنین شرایطی را پیش از این در تاریخ بازار و صنعت خودرو داشته‌ایم؟

اگر بخواهیم تاریخ این اتفاقات را مرور کنیم، بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ و هم‌زمان با شروع تحریم‌های بین‌المللی، تولید خودرو در کشور به‌شدت کاهش یافت. قیمت‌ها رشد عجیبی داشتند. بعد از برجام، از ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، یک دوره تنفس بود و بازار کمی جان گرفت. اما از سال ۲۰۱۷ با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، دوباره همان آشفتگی و گرانی‌های لحظه‌ای بازگشت. اگر امروز دوباره با موج جدید تحریم‌ها مواجه شویم، نه‌تنها تولیدکنندگان دچار بحران تأمین قطعه می‌شوند، بلکه افزایش قیمت هم بشدت دوباره اتفاق خواهد افتاد.

باتوجه‌ به ماجرای تعرفه واردات خودرو که حالا هیأت تطبیق مقررات مجلس رأی بر بازگشت تعرفه‌ها به ۱۰۰ درصد داده است؛ اگر مجدد تعرفه‌ها به ۱۰۰ درصد برسد، چه تأثیری بر بازار خواهد داشت؟

فعلاً به‌خاطر فراوانی خودروهای وارداتی، در کوتاه‌مدت افزایش قیمــت بــــــزرگی نخواهیم دید. اما اگر تعرفه‌ها واقعاً از ۲۰ درصد فعلی به ۱۰۰ درصد برسد، قیمت نهایی خودروهای وارداتی جهش شدیدی خواهد داشت. برای مثال، خودرویی که با تعرفه پایین ثبت سفارش شده، اگر بخواهد با تعرفه جدید ترخیص شود، ممکن است افزایش قیمت شدیدی را تجربه کند. بنابراین، این مسأله می‌تواند در درازمدت بازار خودرو را هم متأثر کند.

با وجود ثبات نسبی در قیمت خودروهای وارداتی‌، چرا قیمت خودروهای داخلی طی هفته‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است؟

علت اصلی، محدودیت عرضه و فاکتور نشدن برخی از خودروها است. متأسفانه خودروسازان علی‌رغم افزایش قیمت‌ها هنوز زیان‌ده هستند. آنها اعلام می‌کنند که همچنان با کسری بودجه، زیان انباشته و ناتوانی در تأمین نیاز بازار روبه‌رو هستند. گزارش‌هایی که اخیراً از زیان انباشته شرکت‌های بزرگ خودروسازی کشور منتشر شده واقعاً نگران‌کننده است. درحال حاضر تولید به‌سختی انجام می‌شود، هزینه‌ها بالا رفته و همین مسأله فشار را به مصرف‌کننده منتقل کرده است. با ‌وجود اینکه هم‌اکنون فاصله قیمت بازار با کارخانه کمتر شده، اما همچنان قیمت خودروها بالاست. بنابراین افزایش مجدد قیمت کارخانه اصلاً منطقی نیست چون در حال حاضر فاصله بین قیمت کارخانه و بازار بشدت پایین است. به طوری‌که اختلاف قیمتی برخی مدل‌ها از ۲۰۰ میلیون، به حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان رسیده، اما بازار همچنان راکد است چون خریدار واقعی حضور ندارد. اگر خریدار فعال بود، مثلاً خودروی دنا یک میلیارد و ۲۴۵ میلیونی به راحتی در بازار خرید و فروش می‌شد، اما حالا حتی زیر قیمت کارخانه هم معامله نمی‌شود.

سرنوشت بازار خودرو را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

واقعیت این است که بازار خودروی ایران پیش از تحریم‌ها، در مسیر رشد و توسعه قرار داشت. اما با اعمال تحریم‌ها، تولید افت کرد، کیفیت خودرو پایین آمد و خودرو از یک کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای تبدیل شد. وقتی عرضه محدود شد و تقاضا در ابهام فرورفت؛ بازار از کارکرد طبیعی خود خارج شد. حالا هم در وضعیت رکود هستیم. مراجعه‌کننده نیست، خرید و فروشی انجام نمی‌شود و حتی آگهی‌های فروش با قیمت‌های بالا، بدون مشتری مانده‌اند. هر زمان که از تنش یا تحریم جدید صحبت می‌شود، بازار بیشتر به خواب می‌رود. این یخ‌زدگی بازار، بدون تصمیم‌گیری‌های درست و پایدار، ذوب‌شدنی نیست.